Zorg ervoor dat je content waardevol en relevant is voor je luisteraars. Doe onderzoek naar je doelgroep en zorg ervoor dat je afleveringen informatief, boeiend en interessant zijn. Bied unieke inzichten, inspiratie, educatie of entertainment om je luisteraars te betrekken en aan je podcast te binden.
Tip 2: Neem op in een ruimte met goede akoestiek en plaats je microfoon op de juiste manier
Neem op in een ruimte met een zo ‘droog’ mogelijke akoestiek. Liever geen grote ruimte met vlakke oppervlakken en weinig meubilair, maar een kleinere ruimte met veel meubilair en stoffering (vloerbedekking, gordijnen, etc.). Zet de microfoon zo dicht mogelijk bij de mond van zowel de host als de gast. Houd ongeveer een vuist tussen de spreker(s) en de microfoon(s). Positioneer de microfoon(s) een beetje schuin t.o.v. de op te nemen personen, om ploppende p’s en b’s te voorkomen.
Tip 3: Blijf leren en verbeteren
Blijf jezelf ontwikkelen als podcaster. Luister naar en leer van andere succesvolle podcasts, blijf op de hoogte van trends en ontwikkelingen in de podcastwereld en blijf je vaardigheden verbeteren. Streef constant naar verbetering en blijf open staan voor nieuwe ideeën en feedback.
Natuurlijk, je kunt de zoveelste podcast over leiderschap beginnen. Of gezellig met je vrienden de week doornemen. Maar daar hoeven we niet perse allemaal bij mee te luisteren toch? Kies een interessante niche qua onderwerp, of een unieke invalshoek. Zo kun je veel gerichter op zoek naar de juiste inhoud en vorm voor je podcast.
Tip 2: Zorg voor een duidelijke structuur en inhoud
Een helder opgezette podcast met een duidelijke structuur en inhoud is aantrekkelijk voor luisteraars, omdat ze het verhaal daardoor goed kunnen volgen. Maak een script of een ruwe outline van je aflevering om je te helpen bij het organiseren van je gedachten en het houden van een consistente flow. Zorg ook voor voldoende variatie in de opzet van je podcast om je luisteraar vast te houden.
Tip 3: Werk aan je spreekvaardigheid
Als podcaster is het belangrijk om een duidelijke en prettige stem te hebben. Oefen je spreekvaardigheid en articulatie om je goed verstaanbaar te maken en je luisteraars een aangename luisterervaring te bieden. Let op je toon, tempo en intonatie om je boodschap effectief over te brengen.
Een goed opgebouwde aflevering kan je podcast aantrekkelijker maken voor je luisteraars. Plan een duidelijke intro, een boeiende verhaallijn en een overtuigende afsluiting. Gebruik segmenten, overgangen en muziek om je aflevering vloeiend en engaging te maken.
Tip 2: Promoot je podcast actief
Ik zeg weleens: podcasts laten zichzelf niet vinden. Het is belangrijk om je podcast actief te promoten om je beoogde publiek te bereiken. Maak gebruik van social media, good old e-mailnieuwsbrieven, gastoptredens in andere podcasts en andere marketingkanalen om je podcast onder de aandacht te brengen. Bouw ook een community rond je podcast door interactie aan te gaan met je luisteraars en feedback te verzamelen.
Tip 3: Luister naar feedback
Ik zei het al in de vorige tip: verzamel feedback en neem deze ter harte. Vraag er actief om en reageer er constructief op. Waar haken mensen af? Wat vinden ze wel of juist helemaal niet interessant? Dit soort info kan je helpen om zwakke punten in je podcast te identificeren en hem te verbeteren op basis van de behoeften en wensen van je publiek.
Een goede planning en voorbereiding zijn essentieel voor het maken van een succesvolle podcast. Doe onderzoek naar je onderwerp en je gasten, zodat je weet wat je met wie wilt bespreken. Maak een gedetailleerde outline voor interviews en maak voor de intro en outro een script, zodat je de rode draad kunt behouden en je boodschap duidelijk kunt overbrengen. Tot slot, zorg dat je de techniek kunt loslaten, doordat je alle benodigde materialen, zoals opnameapparatuur en muziek, bij de hand hebt voordat je begint met opnemen.
Tip 2: Wees authentiek en vind je eigen stem
Een van de krachten van podcasts is de persoonlijke benadering en authenticiteit. Wees jezelf en laat je eigen stem horen in je podcast. Dit helpt je om een band op te bouwen met je luisteraars en ze aan je podcast te binden. Ga geen andere podcasts of presentatoren nadoen, maar vind je eigen stijl en unieke invalshoek.
Tip 3: Besteed aandacht aan je geluidskwaliteit
De geluidskwaliteit is een belangrijk aspect van een podcast. En dat zit echt niet alleen in de prijs van je apparatuur. Natuurlijk, een goede microfoon en recorder klinken beter dan het microfoontje in je telefoon, maar veel belangrijker is de plek waar je opneemt. Zoek een rustige omgeving met goede akoestiek om in op te nemen. Bewerk daarna de opname zorgvuldig om achtergrondgeluiden en galm zoveel mogelijk weg te krijgen. Want een fijn klinkende en goed verstaanbare podcast zorgt voor een betere luisterervaring. En uit onderzoek blijkt zelfs dat luisteraars dan langer blijven luisteren!
Storytelling in podcasts. Ik werd me bewust van de kracht van verhalen en de manier waarop je iets vertelt toen ik tijdens het jaarlijkse Podcast-festival deelnam aan een workshop van Corinne Heyrman. Zij gaf tips en voorbeelden hoe je literaire technieken in je podcast kunt gebruiken om veel beter bij de luisteraar tussen de oren te komen. En dat was voor mij de start van een zoektocht naar de kracht van storytelling voor podcasts. In dit artikel neem ik je mee in die zoektocht.
Wat is storytelling?
Mijn zoektocht begon met de vraag: wat is storytelling eigenlijk? Laten we het eens aan Wikipedia vragen:
Er is sprake van storytelling als droge feiten verbonden worden door een dramatische lijn waardoor ze beter doordringen bij de ontvanger en langer onthouden worden.
Ok, dus in plaats van simpel informatie geven vertel je een verhaal. Omdat verhalen veel meer binnenkomen bij je luisteraar en omdat verhalen beter onthouden worden. Maar veel verder dan dit en wat uitleg hoe storytelling ontstaan is kom ik met Wikipedia niet.
Videoverhalenmaker San Sperber
Nu werk ik vaak samen met San Sperber en zij is van kinds af aan al verhalenmaker. Zij moet me dus meer kunnen vertellen over de kracht van storytelling. Welke soorten verhalen zijn er eigenlijk? En hoe begin je nou een verhaal? Ik besluit bij haar langs te gaan.
Volgens San brengt storytelling leven in wat je wilt vertellen. Je wilt mensen veranderen, in beweging brengen of meekrijgen. Een verhaal is daar bij uitstek geschikt voor.
Wat maakt een goed verhaal?
Ik vraag San wat een verhaal nou tot een goed verhaal maakt. Volgens haar heeft een klassiek verhaal bepaalde elementen die ervoor zorgen dat je erbij blijft:
Het verhaal start met een opening waarmee de verteller je op een plek of in een situatie plaatst: waar zijn we? Er was eens…
Dan volgt een gebeurtenis, iets dat zorgt voor een verandering in de situatie of bij de hoofdpersoon.
Hier komt vervolgens actie op, er vinden vervolggebeurtenissen plaats.
Deze gebeurtenissen monden uit in een climax: de hoofdgebeurtenis in het verhaal.
In de afronding wordt het verhaal mooi rond gemaakt, zodat het een duidelijk eindpunt heeft.
Een goed verhaal zorgt ervoor dat de hoofdpersoon aan het einde onomkeerbaar is veranderd. Bijvoorbeeld in zijn karakter, of omdat zijn leven anders is geworden.
Ik vroeg San ook hoe je nu begint met het schrijven van een goed verhaal, en ze herinnert me aan de 5 w’s die ik nog ken uit de tijd dat ik persberichten schreef. Formuleer voor je begint met het schrijven van een verhaal de volgende 5 w’s: wie, wat, waar, wanneer, waarom. En daar kun je de h van hoe nog aan toevoegen trouwens.
Wat maakt zakelijke storytelling anders?
Creatieve contentcoach Vincent Mirck
We weten nu wat een goed verhaal is en hoe je begint met het schrijven van een verhaal. Maar ik vraag me af of dit in een zakelijke commerciële context nou heel anders werkt. En daarvoor moet ik zijn bij Vincent Mirck. Hij is freelance creatieve contentcoach, werkzaam bij marketing-, content- & communicatiebureau LVB en schrijft regelmatig voor Frankwatching. Maar misschien wel het belangrijkste: zakelijke storytelling is één van zijn expertises. Ik ga bij hem langs in Utrecht en vraag hem als eerste wat zakelijke storytelling eigenlijk is.
Zakelijke storytelling is het woord geven aan het voorbeeld. Dus niet zeggen dat je iets goed doet, maar laten zien dat je ergens mee bezig bent. ‘Show don’t tell’.
Volgens Vincent is zakelijke storytelling in zoverre anders dat er grenzen zijn aan wat je kunt vertellen. Dit moet immers passen bij het doel dat je wilt bereiken of het doel van je organisatie. Dat wil niet zeggen dat je alleen maar hallelujah-verhalen moet vertellen, een veel gemaakte fout volgens Vincent. Ook in een zakelijke context doe je er goed aan authentieke verhalen te laten vertellen door echte mensen met inspirerende voorbeelden.
Ik vroeg Vincent hoe je nu begint met het schrijven van een zakelijk verhaal. Dat begint volgens hem altijd met: doel, doelgroep en boodschap. Zoek thema’s uit waar je iets over wilt vertellen. En zoek vervolgens mensen uit die een mening hebben en fijn kunnen praten, of mensen die vol zitten met voorbeelden.
Inmiddels ben ik zo al een heel eind in mijn zoektocht naar storytelling in podcasts. Ik leerde bij San wat storytelling is en hoe je begint met het maken van een goed verhaal. Vincent liet me zien dat zakelijke storytelling anders is, omdat je natuurlijk bepaalde doelen wilt bereiken. En ook dat transparantie en authenticiteit belangrijk zijn. Maar hoe pas je dit nu toe bij het maken van podcasts?
Gebruik literaire technieken in je podcast om een verhaal te vertellen
In de inleiding van dit stuk benoemde ik al de workshop van Corinne Heyrman die ik volgde tijdens het Podcast-festival, een jaarlijks congres over podcasting voor podcasters en makers. Corinne is zelf schrijver, theatermaker en podcastmaker en heeft vanuit die achtergrond ervaring met storytelling in podcasts.
Corinne Heyrman
Om in podcasts je verhaal goed aan de luisteraars te kunnen vertellen, kun je gebruik maken van verschillende literaire technieken. Corinne onderscheidt de volgende technieken:
Monoloog: hierin is in de podcast alleen de geïnterviewde aan het woord. Dit realiseer je door in de montage de interviewer eruit te editen, maar ook door tijdens je interview al op een bepaalde manier vragen te stellen. Met deze vorm komt de verteller veel meer bij de luisteraar binnen. En door de montage heb je ook de mogelijkheid om je verhaal krachtiger en gestructureerder over te brengen.
Dialoog. Dit is van oudsher de meest voorkomende vorm in gesproken podcasts. Hierbij zijn zowel interviewer als interviewee aan het woord. Hierdoor krijg je een authentiek gesprek, maar kun je een verhaal minder krachtig en gestructureerd overbrengen.
Voice over. In deze vorm voeg je na een interview een hoofdverteller toe, vaak aanvullend op de monoloog met de geïnterviewde. Hierdoor kun je richting en structuur aan je verhaal geven.
Muziekgebruik. Hiermee kun je aanvullend op bovenstaande literaire technieken de luisteraar echt in een sfeer of setting meenemen.
Sound design (of: geluidsdecor). Net als bij muziek kun je met geluidseffecten of locatie-geluiden de luisteraar een specifiek plek of situatie echt laten beleven alsof je erbij bent.
Maar dat is toch hartstikke veel werk?
Dit is een veelgehoorde opmerking wanneer ik mensen vertel over de kracht van storytelling en literaire technieken in podcasts. En ja, natuurlijk is het makkelijker om gewoon je recorder aan te zetten, drie kwartier met je gast(en) te kletsen en dat online te zetten. Maar dan mis je ook de kracht die je met het toepassen van storytellling in je podcast kunt bereiken: het beter binden en boeien van luisteraars! En daar doe je het toch allemaal voor tenslotte.
En wees gerust, je hoeft niet meteen de nieuwe Brand in het Landhuis of Geel te maken, podcasts waar heel veel tijd is gaan zitten in het overbrengen in het verhaal. Luister eens naar de podcast GroeiGesprekken die ik voor Skillz-up maak over de arbeidsmarkt. Deze podcast nemen we op als interview, waarna we in de montage de beste passages selecteren, een voice-over erbij opnemen en muziek en bescheiden sound design toevoegen. Een ‘lean and mean’-aanpak voor het toepassen van storytelling in een podcast.
Tot slot…
Wil je aan de slag met storytelling voor jou podcast, maar weet je niet goed hoe je beginnen of zoek je extra inspiratie? Ik heb de gesprekken die ik met San en Vincent had ook als losse podcasts gepubliceerd:
Je hebt de stoute schoenen aangetrokken en wilt gaan podcasten. Maar hoe werkt dat eigenlijk? Hoe kom je van je eerste idee voor je podcast naar een goed klinkende aflevering op Spotify?Om zelf een podcast te maken doorloop je 5 stappen. En die stappen neem ik in dit artikel stap voor stap met je door.
Een pop-up studio om podcasts op te nemen.
Dit zijn de stappen:
Stap 1: Het format van je podcast bepalen
Stap 2: Je podcast opnemen
Stap 3: Je podcast monteren en nabewerken
Stap 4: Je podcast publiceren en verspreiden
Stap 5: Je podcast promoten
Voordat ik in ga op stap 1, ik ga er vanuit dat je 'stap 0' al hebt gezet: het bepalen van het doel en de doelgroep voor je podcast. Wie wil je bereiken met welke boodschap? Immers, als je niet weet wat je tegen wie wilt zeggen, dan weet je natuurlijk niet wat je in de podcast moet vertellen. Heb je je doel en doelgroep helder, dan kunnen we naar stap 1.
Stap 1: Het format van je podcast bepalen
De eerste stap is het bepalen van de vorm van je podcast. Wordt het een ‘kletscast’ met interviews, ga je reportages maken of een luisterverhaal? De mogelijkheden zijn eindeloos! De vaste onderdelen van je podcast zoals het intro en de outro werk je uit in een script. Ga je interviews houden, dan werk je per aflevering de vragen uit die je aan je gast wilt stellen. Zo weet je per aflevering precies wat je gaat vertellen.
Wil je meer weten over het vinden van de juiste vorm voor je podcast? Lees of luister dan hier verder.
Stap 2: Je podcast opnemen
Heb je de voorbereiding gedaan en weet je wat je wilt gaan vertellen (en vragen), dan kun je je afleveringen gaan opnemen. Dat kun je op verschillende manieren doen: • In een studio, thuis of op locatie. • Live of online via bijvoorbeeld Zoom. • Met een USB-microfoon in je laptop of met een speciale podcastrecorder. Er zijn zelfs apps op je telefoon waarmee je kunt opnemen.
Hoe je ook opneemt, zorg in ieder geval dat je opneemt: • In een ruimte met een zo ‘droog mogelijk akoestiek’, zodat je geen storende galm opneemt. Hoe minder galm, hoe professioneler je klinkt. En je bent ook nog eens beter verstaanbaar. • Zo dicht mogelijk bij de microfoon (zelfs als die in je telefoon of laptop zit), ook weer om zo min mogelijk galm op te nemen. En heel praktisch: als je nou met je telefoon opneemt, hou die dan dicht bij je mond en leg hem niet op tafel! • Op een plek met zo min mogelijk omgevingsgeluid, zoals voorbijrijdend verkeer of drukte op de gang.
Wil je meer weten over hoe je goed klinkende opnamen maakt? Lees of luister dan hier verder.
Het monteren van een podcast in een DAW (Digital Audio Workstation).
Stap 3: Je podcast monteren en nabewerken
Heb je je eerste podcast opgenomen? Dan is het tijd om de aflevering te gaan editen (of monteren in goed Nederlands). In deze stap selecteer je alle opnamen, de jingle en geluidseffecten en zet je ze in de goede volgorde achter elkaar. Ook poets je waar nodig de klank van stemopnamen op zodat het goed verstaanbaar is en professioneel klinkt.
De montage doe je in een Digital Audio Workstation (DAW) zoals Audacity (een gratis open source programma) of een uitgebreid pakket als Cubase, Logic of Studio One. Heb je Adobe, dan kun je ook aan de slag met Audition.
Regelmatig krijg ik de vraag hoe je er nou voor zorgt dat je podcast op Spotify, Apple en in alle andere podcast-apps komt te staan. Dat is geen kwestie van een mailtje sturen en een mp3’tje uploaden, daar komt hosting bij kijken. Want net als de Google-resultatenpagina na een zoekopdracht, is de weergave van je podcast op Spotify of Apple eigenlijk niets meer dan een doorverwijzing naar een serverlocatie waar jouw podcast gehost wordt.
Er is gratis hosting voor podcasts, zoals Anchor.fm. Maar wil je meer mogelijkheden en controle over je eigen data, dan is het slim om te kijken naar een betaalde dienst als Springcast.fm.
Dan staat je podcast online, en dan… is het tijd om op de tamtam te gaan slaan! Want een podcastserie, hoe boeiend ook, laat zichzelf niet vinden. Daar is communicatie en marketing voor nodig. Zorg dat je weet op welke kanalen je jouw doelgroep kunt vinden. Maak vervolgens een podcast-website, zet een nieuwsbrief op, communiceer op social media over nieuwe afleveringen. Communiceer, communiceer, communiceer!
Je zult zien dat als je op regelmatige basis nieuwe afleveringen online zet en hier via de voor jouw doelgroep relevante kanalen over communiceert, dat je podcast naar verloop van tijd meer en meer luisteraars gaat krijgen.
Tot slot…
Het idee van deze stappenaanpak is dat je het echt stap voor stap doet. Zorg dat je de ene stap goed doorlopen hebt voor je aan de volgende begint. Dus niet een slecht klinkende proefopname al op Spotify zetten en daarmee potentiële luisteraars, dat is zonde van al het werk dat je in je podcast hebt gestoken.
Wil je aan de slag met je podcast, maar heb je hulp nodig op één van de vijf stappen? Lees dan eens één van de andere blogs of neem contact met me op!
Luister je liever naar dit artikel? Check dan de podcast-aflevering hieronder:
Na heel wat uurtjes voorbereiding, opnemen en monteren staat je podcast eindelijk online, en dan… dan is het tijd om op de tamtam te gaan slaan! Want een podcastserie, hoe boeiend ook, laat zichzelf niet vinden. Daar is communicatie en marketing voor nodig. Zorg dat je weet op welke kanalen je jouw doelgroep kunt vinden. Maak vervolgens een podcast-website, zet een nieuwsbrief op, communiceer op social media over nieuwe afleveringen. Kortom: communiceer, communiceer, communiceer!
In dit artikel geef ik je 5 tips voor het promoten van je podcast.
Tip 1: regelmatig nieuwe afleveringen
De eerste tip gaat gek genoeg niet over het promoten, maar over de afleveringen zelf. De regelmaat waarmee je nieuwe afleveringen van je podcast online zet is namelijk van invloed op hoeveel mensen er luisteren. Je zult zien dat als je op regelmatige basis nieuwe afleveringen online zet en hier via de voor jouw doelgroep relevante kanalen over communiceert, dat je podcast naar verloop van tijd meer en meer luisteraars gaat krijgen. Want hoe meer afleveringen, hoe groter de kans dat je gevonden wordt en luisteraars zich abonneren op je podcast-feed.
Tip 2: Publiceer je podcast ook als blog
Hoewel Google steeds beter video’s en podcasts kan vinden, werkt de zoekmachine nog altijd het beste met tekst. Voor een betere vindbaarheid van je podcast is het daarom slim om een podcast-aflevering ook om te zetten in een online artikel of blogpost. Heb je bijvoorbeeld iemand voor je podcast geïnterviewd, verzamel dan de belangrijkste quotes en verwerk ze in een interviewartikel dat je op je website publiceert. Bij het artikel doe je dan de link naar de podcast-aflevering zodat mensen daar naar door kunnen klikken.
Tip 3: Gebruik meerdere kanalen en gebruik ze vaak
Ik begon dit artikel al met ‘communiceer, communiceer, communiceer!’ En dat bedoel ik letterlijk. Zet meerdere kanalen in om je podcast onder de aandacht te brengen bij potentiële luisteraars. Gebruik je website, zet het in je nieuwsbrief (of start er eentje als je er nog geen hebt), post het op social media. Maar kijk ook naar kanalen van anderen. Is er een relevante vaknieuwsbrief bijvoorbeeld waar een bericht over jouw podcast zou passen? Daarnaast zit de kracht in herhaling. Je bent geen krant die maar één keer mag berichten over hetzelfde nieuws. Niets houdt je tegen om op drie verschillende momenten over dezelfde nieuwe aflevering te posten. Houd het dan voor je trouwe volgers wel interessant door af te wisselen in de vorm van je post.
Voorbeeld van een video-post voor de podcast ‘Legal business‘ van Marloes Kuipers.
Nog een extra social media tip: maak een videopost voor de podcast. Social media platforms zijn namelijk zo ingericht dat ze gebruikers liever op het eigen platform houden, dan doorsturen naar externe sites. Als je in je post alleen een linkje naar een externe podcastwebsite zet, zullen niet al je volgers je post in hun tijdlijn zien. Maak je een videopost, dan denkt bijvoorbeeld LinkedIn of Facebook dat je voor hun platform exclusieve content post en krijgen meer van je volgers de post te zien. Zo’n videopost kan ook heel eenvoudig met een foto van je gast en een kort audiofragment uit de podcast.
Tip 4: Zet podcastgasten in als ambassadeur
Deze tip is specifiek voor ‘kletscasts’ en sluit mooi aan op de vorige tip: het inzetten van kanalen van anderen. Heb jij iemand in je podcast geïnterviewd? Vraag hem of haar dan ook promotie te maken voor jouw podcast-aflevering. Zo heb je toegang tot een nog grotere potentiële groep luisteraars! Maak het je gasten makkelijk door een ‘pakketje’ voor ze te maken met post-tekst, afbeelding en de te gebruiken links. Bijkomend voordeel: zo hou je ook nog een beetje de regie op hoe het naar buiten gaat.
Tip 5: Leer van je data
Als je al een tijdje bezig bent en meerdere afleveringen online hebt staan, duik dan eens in de podcast analytics. Wat kun je leren van deze data? Welke afleveringen worden het beste beluisterd? Dat geeft misschien input voor welke topics het meeste luisteraars opleveren. Als je je podcast host bij Springcast.fm heb je zelfs toegang tot meer geavanceerde data, bijvoorbeeld over de momenten dat mensen afhaken of doorspoelen. Met die inzichten kun je vervolgens het format van je podcast verder aanscherpen, om zo luisteraars nog beter te kunnen boeien en binden aan je afleveringen.
Ik hoop dat je iets aan deze tips had. Heb je zelf nog een goede tip voor de promotie van je podcast? Ik leer graag van mijn data, dus hoor je tips graag! Stuur ze naar: gijs@tipsvoorjepodcast.nl
Luister je liever naar dit artikel? Check dan de podcast-aflevering hieronder:
Regelmatig krijg ik de vraag hoe je er nou voor zorgt dat je podcast op Spotify, Apple en in alle andere podcast-apps komt te staan. Dat is geen kwestie van een mailtje sturen en een mp3’tje uploaden, daar komt hosting bij kijken. Want net als de Google-resultatenpagina na een zoekopdracht, is de weergave van je podcast op Spotify of Apple eigenlijk niets meer dan een doorverwijzing naar een serverlocatie waar jouw podcast gehost wordt.
Er is gratis hosting voor podcasts, zoals Anchor.fm en SoundCloud. Maar wil je meer mogelijkheden en controle over je eigen data, dan is het slim om te kijken naar een betaalde dienst als Buzzsprout, PodBean….of Springcast.fm. De enige echte Nederlandse podcast-hoster. Genoeg reden om Nico Oud, oprichter van Springcast eens aan de tand te voelen over hosting in het algemeen en Springcast.fm in het bijzonder.
De tijd dat een podcast een kwestie van drie kwartier in een microfoon kletsen was, ligt – gelukkig – achter ons. Er zijn zoveel meer mogelijkheden voor de vorm van je podcast! Is het een kletscast, wordt het een audiodocumentaire of reportage? Ook bepaal je in het format welke vaste onderdelen erin zitten, in welke volgorde die onderdelen aan bod komen, en hoe lang ze ongeveer duren. Hoe zorg je zou voor een podcast-format waarmee je je luisteraar direct de aflevering in trekt én hem geboeid houdt tot het einde? En nog beter: hoe zorg je er vervolgens voor dat je luisteraar de volgende aflevering óók wil beluisteren? In dit artikel geef ik je een aantal aandachtspunten bij het opstellen van een podcastformat.
1. Een goed begin is het halve werk
Podcasts zijn populair en er is veel aanbod. Wanneer luisteraars jouw podcast hebben gevonden, heb je daarom niet de garantie dat ze ook tot het einde blijven hangen. Of ‘ze dat doen, wordt in de eerste 30 sec. tot 1 minuut bepaald. In die tijd moet je de interesse van de luisteraar wekken. Dat kun je grofweg op 3 manieren doen:
Je begint met de openingstune en een algemene uitleg over de podcast-serie. De luisteraar krijgt een helder totaalbeeld, maar weet nog niet wat we in deze specifieke aflevering gaan doen.
Je begint als host met een korte uitleg over deze aflevering. Waar gaat de aflevering over? Wie spreek je? Wat kan de luisteraar verwachten?
Je begint met een teaser uit de aflevering zelf. Denk aan een prikkelende quote die ‘naar meer smaakt’ van één van de gasten.
2. Consistentie
Hoe je de podcast ook indeelt, zorg ervoor dat je het steeds hetzelfde doet. Werk met vaste rubrieken op vaste plekken in de aflevering. Dit zorgt voor herkenbaarheid en de luisteraar weet wat hij of zij op welk moment in de podcast kan verwachten.
3. Diepgang
Een podcast is bij uitstek een medium waar je de tijd voor neemt (ook al luister je vaak tijdens andere bezigheden). Zorg daarom voor voldoende diepgang in je format waarin je op een bepaald onderwerp echt de diepte in kunt (tenzij je een gekke artistieke podcast maakt, zoals GEEL van Michiel van de Weerthof). Die diepgang kun je bereiken door bv.:
Een interview met (een) gast(en) die expert is op het onderwerp
Een persoonlijke analyse van een onderwerp door de host
4. Variatie
Te lang naar eenzelfde vorm luisteren is slaapverwekkend! Zorg dus voor voldoende variatie in je format. Ook al is elk van de 30 minuten van het interview met je hoofdgast superinteressant, onderbreek dat interview even met een intermezzo. Dat kan een ludieke rubriek zijn, een kleiner minder diepgaand vraaggesprek, muziek, een gedicht… de mogelijkheden zijn eindeloos!
5. Storytelling
Maak voor het opstellen van het format van je podcast gebruik van storytelling-principes. Bedenk dat je de luisteraar een verhaal wilt vertellen. Hoe bouw je dat verhaal dan op zodat er voldoende spanning in zit zodat luisteraars willen blijven luisteren om te horen hoe het verder gaat? En wat moet je precies tegen wie zeggen? In je podcastvorm kun je vervolgens gebruik maken van zogenaamde ‘literaire’ technieken als de dialoog, de monoloog, de voice-over, muziek en sound design. Luister bijvoorbeeld eens naar de aflevering ‘Hoe Sinterklaas een bank hackt’ van de podcast Ik weet je wachtwoord van Daniël Verlaan. Het basismateriaal voor deze aflevering komt uit een interview, maar de aflevering wordt als een spannend boek verteld: je kunt bijna niet stoppen met luisteren!
In de veel podcasts praat je met een gast in een interviewsetting. Maar vergeet daarbij je luisteraar niet, daar richt je je namelijk primair op. Maak contact. Het beste doe je het in ieder geval aan het begin in het intro en aan het einde bij de afsluiting, richt je dan echt persoonlijk tot de luisteraar (“Leuk dat je luistert naar…”). Als je wat meer ervaren bent, probeer dan ook tijdens een interview de luisteraar er soms bij te betrekken (“Jullie zien het niet, maar ze knikte wel degelijk” of “Je zegt ‘abc’, maar ik weet niet of onze luisteraar weet waar die afkorting voor staat? Kun je uitleggen wat het is?”).
7. Cliffhanger
Natuurlijk wil je terugkerende luisteraars die ook je volgende aflevering beluisteren. Kondig dus aan het einde van je podcast altijd het onderwerp of de inhoud van de volgende podcast aan. Heb je dat materiaal al opgenomen? Laat dan als tipje van de sluier een fragment horen. Net zoals de cliffhanger aan het seizoenseinde van GTST. Weet je nog die keer dat Bowien boven een klif hing en je een zomer lang in spanning zat of Ludo haar ging redden?
Meer weten?
Benieuwd naar een voorbeeld voor een podcast-format? Kijk dan hier. Kom je er niet uit met je eigen format? Lukt het je niet de juiste vorm voor je podcast te vinden? Neem contact op als je advies nodig hebt.
In één van de afleveringen van ‘Tips voor je podcast’ gaf ik tips voor het kiezen van een goede podcastmicrofoon. En misschien denk je wel dat je flink moet investeren in apparatuur om je stemopname zo professioneel als de grote podcasts te laten klinken. Natuurlijk, er is een duidelijk verschil tussen een microfoon van 30 euro of 300 euro, maar veel belangrijker is hoe je die microfoon gebruikt! Mijn stelling: de akoestiek van de ruimte waar je opneemt en de positie van je microfoon zijn 10x belangrijker dan de prijs van je apparatuur. In dit artikel leg ik uit hoe je in een opnameruimte met een goede akoestiek, en de juiste positie van je microfoon goed klinkende stemopnamen maakt. Met wat voor microfoon dan ook.
Akoestiek van de ruimte
Ok, om te beginnen is de akoestiek van de ruimte waar je opneemt belangrijk. Een opname klinkt goed verstaanbaar en professioneel als de stem zo ‘droog’ mogelijk te horen is. Daar bedoel ik mee dat puur jouw stem te horen is, en dat deze niet verzuipt in nare galm en resonanties van de ruimte waar je opneemt.
Natuurlijk heeft niet iedereen thuis een geluidsstudio, maar je kunt best in de buurt komen. En dat bereik je door een opnameruimte te kiezen die:
Liever wat kleiner dan wat groter is
Veel meubels en veel stoffering heeft, denk aan tapijt en gordijnen.
Ook heeft ‘ie zo min mogelijk gladde oppervlakken. Die reflecteren namelijk geluid waardoor je die galm krijgt.
Positie van je microfoon
Daarnaast is de plaatsing van je microfoon belangrijk. Bij de positie gaat het in de eerste plaats om de afstand tot de microfoon. Algemeen kun je stellen: hoe dichterbij hoe beter. Als je te ver van de microfoon af zit, klinkt je stem iel, heeft ‘ie weinig ‘body’. En ook neem je in verhouding meer galm en bijgeluiden op als je te ver van je microfoon af zit. Maar: te dichtbij is ook niet goed, want dan wordt het geluid een grote brei met heel veel lage frequenties. En dan is het ook niet goed te verstaan.
Het is een beetje afhankelijk van welke microfoon je gebruikt, maar als je ongeveer een vuist tussen je mond en de microfoon aanhoudt, zit je over het algemeen goed. Die vuist moet je dan tijdens het opnemen natuurlijk wel weghalen, want anders ben je natuurlijk ook niet te verstaan ;-).
Ook belangrijk is de hoek ten opzichte van je microfoon. Microfoons zijn heel gevoelig en kunnen daarom niet goed overweg met krachtige luchtstromen. En hoe gek het ook klinkt: bij het uitspreken van sommige letters produceer je superveel lucht. Testje doen? Houd dan eens je hand voor je mond en spreek de volgende letters uit zoals je ze op de basisschool hebt leren uitspreken: a, d, s. Als het goed is voel je niet of nauwelijks lucht op je hand komen. Spreek dan nu eens de volgende letters uit: p, b. Voel je dat in je hand? Daar zijn microfoons dus heel gevoelig voor en die klinken dan ‘overstuurd’ of niet mooi.
Om dat te voorkomen, positioneer je je microfoon een beetje schuin t.o.v. je mond. Zodat je niet direct in de microfoon praat, maar er net langs af. Ongeveer zoals in bovenstaand plaatje.
Nabewerking
Dan nog even een korte toegift. Een goed klinkend eindresultaat staat of valt met de finishing touch, en dat is de nabewerking van de klant van je opname. Jullie zullen niet allemaal even grote audio-nerds zijn als ik en dit de meest leuke stap vinden, maar belangrijk is hij zeker. Maar wat daar bij komt kijken, bespreek in mijn artikel over de montage van je podcast.
